Lucyna Kotarbińska


Lucyna Kotarbińska z Kleczeńskich, urodzona 28 maja 1858 roku w Przasnyszu, a zmarła 9 kwietnia 1941 roku, to postać o niezwykłym dorobku. Była publicystką i działaczką społeczną, która znacząco wpłynęła na życie kulturalne swojego czas. W swoim życiu artystycznym i naukowym zajmowała się także literaturą, autorując wiele prac oraz studiów literackich, które ukazywały się w różnych czasopismach.

Jej działalność była istotna zarówno dla środowiska literackiego, jak i dla społeczności, w której żyła. Lucyna Kotarbińska nie tylko tworzyła teksty, ale również aktywnie angażowała się w promowanie spraw społecznych i kulturalnych, pozostawiając po sobie ważne dziedzictwo intelektualne.

Życiorys

Lucyna Kotarbińska przyszła na świat 28 maja 1858 roku w Przasnyszu, w rodzinie Romana Kleczeńskiego, który był aktywnym członkiem przasnyskiego oddziału Centralnego Towarzystwa Rolniczego, oraz Zuzanny z Balińskich. W rodzinie Lucyny wyróżniało się siedmioro dzieci. Po zakończeniu powstania styczniowego, jej rodzina przeniosła się do Warszawy, jednak bez ojca, który postanowił emigrować do Paryża. Warto nadmienić, że jedyny syn został zesłany na Syberię. Jako dziecko, Lucyna była świadkiem tragicznej śmierci Romualda Traugutta. Ukończyła gimnazjum w Warszawie, co otworzyło jej drogę do dalszego kształcenia.

W 1879 roku połączyła swoje życie z Wojciechem Antonim Lewandowskim, z którym doczekała się syna, Juliana Edwarda. Zamieszkiwali na Pobereżu. Dnia 14 października 1884 roku, Lucyna wyszła ponownie za mąż, tym razem za Józefa Kotarbińskiego. Dla obojga był to już drugi związek małżeński. Ze związku urodziła córkę Alinę (1886–1890), jednak niestety oboje dzieci Lucyny zmarły w młodym wieku i zostały pochowane w Warszawie.

Talent malarski Lucyna odziedziczyła po swoim dziadku, Stefanie Balińskim. Uczyła się malarstwa przez pięć lat pod okiem Wojciecha Gersona, znanego artysty. W 1905 roku objęła stanowisko kierownika czasopisma „Tygodnik Mód i Powieści”. Działała także aktywnie w Stowarzyszeniu Kobiet Szyjących „Dźwignia”, a w latach 1917-1918 prowadziła świetlicę dla żołnierzy, wspierając tym samym mężczyzn walczących o ojczyznę. Należała do grona emancypantek, na co dowodem były jej kontakty z angielskimi sufrażystkami. Po 1919 roku stała się członkinią Narodowej Organizacji Kobiet, podczas plebiscytu na Górnym Śląsku aktywnie agitując na rzecz Polski.

Lucyna wzięła również udział w działaniach Ligi Morskiej i Rzecznej. W 1932 roku znalazła się w komitecie budowy Instytutu Radowego w Warszawie. Współpracowała z mężem przy wystawianiu sztuk teatralnych w Krakowie, a on nazywał ją „Zawieruchą”. W Krakowie otworzyła Szkołę dekoracyjno-artystyczną dla kobiet. W 1903 roku pracowała nad dekoracją kostiumów do sztuki „Bolesław Śmiały” Stanisława Wyspiańskiego.

W 1904 roku kotarbińscy stali się bohaterami jednego z głośnych procesów sądowych na początku XX wieku w Krakowie, wytaczając proces dziennikarzowi z czasopisma „Bocian” o zniesławienie. Życie małżonków najpierw związało się z Warszawą, jednak w 1893 roku przenieśli się do Krakowa, aby w 1905 powrócić na stałe do Warszawy. W Krakowie zamieszkiwali przy ulicy Radziwiłłowskiej 15, natomiast w Warszawie przy ulicy Marszałkowskiej 55. Prowadzili salon artystyczny, który stał się miejscem spotkań pisarzy, malarzy oraz aktorów. Lucyna wzięła udział w pracach Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich, będąc także w zarządzie, oraz Związku Artystów Scen Polskich.

Jako autorka wspomnień, Lucyna Kotarbińska wydała książki dotyczące pracy teatralnej swojego męża, takie jak „Wokoło teatru” (1930), „Z za kulis teatru” (1933) oraz zakończoną przez nią kronikę męża „W służbie sztuki i poezji”, którą przygotowywała w latach 1899-1905. Ponadto, napisała kilka innych książek, w tym „Orzeszkowa u siebie” (1898), z której dochód przeznaczyła na cele szkoły rzemiosł dla kobiet w Krakowie, oraz „Ze wspomnień o Asnyku” (1938).

Ostatecznie Lucyna Kotarbińska znalazła swój ostatni spoczynek na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera C-4-11,12).

Ordery i odznaczenia

Lucyna Kotarbińska została uhonorowana różnorodnymi odznaczeniami, które potwierdzają jej zasługi i osiągnięcia.

  • złoty Krzyż Zasługi (30 kwietnia 1937),
  • srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935).

Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":

Mariusz Bondarczuk | Feliksa Eger | Marzena Rogalska

Oceń: Lucyna Kotarbińska

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:17