Parafia św. Wojciecha w Przasnyszu

---

Historia parafii

Parafia w Przasnyszu została założona przez księcia mazowieckiego Janusza I na przełomie XIV wieku. W 1413 roku miasto Przasnysz uzyskało prawa miejskie, co sugeruje, że istniał już kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Boskiej, który został konsekrowany w 1408 roku przez sufragana płockiego, Mariana. Niestety, ta pierwsza świątynia została strawiona przez ogień w 1470 roku.

W latach 1474–1485, z inicjatywy ówczesnego proboszcza Przasnysza, Michała Bończa Bonieckiego, wzniesiono nowy kościół murowany w stylu gotyckim. Ten orientowany obiekt sakralny posiadał kaplice dedykowane Najświętszej Maryi Pannie, św. Bartłomiejowi, Cecylii oraz Barbarze. Historia tej budowli nie była jednak wolna od dramatycznych wydarzeń; świątynia była wielokrotnie narażona na pożary, które niszczyły ją przez wieki.

Po pożarze w 1645 roku, kościół został odbudowany przez ks. Balcera Nałęcza, a jego ponowna konsekracja miała miejsce w 1670 roku. Niestety, w 1792 roku doszło do kolejnego pożaru, który znów zniszczył część budowli. W wyniku potrzeby renowacji, generalny remont świątyni przeprowadzono w latach 1877–1878 oraz w 1890 roku pod kierownictwem ks. Stanisława Czaplińskiego. Wówczas zlikwidowano osiem filarów, zmodernizowano skarbiec i zakrystię oraz dokonano przebudowy symetrycznych kaplic, w tym jednej, która stała się grobową kaplicą rodziny Kostków.

Miejsca święte

Kościół parafialny

W sercu Przasnysza znajduje się zabytkowy kościół, który od lat pełni rolę centrum duchowego dla lokalnej społeczności. Warto zaznaczyć, że dla osób zainteresowanych, istnieje osobny artykuł dotyczący Kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Przasnyszu.

Obecnie świątynia jest bogato wyposażona w murowany ołtarz główny, który charakteryzuje się drewnianą neorokokową nastawą. Można tu podziwiać obrazy przedstawiające Matkę Boską Wniebowziętą, św. Wojciecha oraz Przemienienie Pańskie. W kościele znajdują się również ołtarz soborowy oraz liczne ołtarze boczne, w tym te poświęcone Matce Boskiej Różańcowej, św. Rochowi, pięciu ranom Pana Jezusa oraz św. Stanisławowi Kostce. Oltarz św. Stanisława został wzniesiony z inicjatywy ks. Edmunda Szewczaka z okazji 400-lecia śmierci tego świętego.

W kaplicy, będącej fundacją rodziny Kostków, spoczywają prochy rodziców oraz rodzeństwa św. Stanisława – Jana i Małgorzaty oraz ich dzieci Wojciecha i Pawła. Wydobycia tych prochów z podziemi kościoła dokonał ówczesny proboszcz ks. Józef Piekut. Na uwagę zasługują także neorokokowa ambona oraz chrzcielnica, a także barokowe obrazy i rokokowa monstrancja, które stanowią cenne elementy wyposażenia świątyni.

W sąsiedztwie kościoła można zauważyć dzwonnicę pochodzącą z XVI wieku, wykonaną z cegły i kamieni polnych. Dzięki staraniom kolejnych duszpasterzy, stan oraz wygląd tej pięknej świątyni pozostaje na wysokim poziomie, co czyni ją importantnym punktem na mapie religijnej regionu.

Księgi parafialne

Księgi metrykalne stanowią ważny element dokumentacji każdej parafii, a ich prowadzenie odbywa się zgodnie z określonymi zasadami. W parafii św. Wojciecha w Przasnyszu księgi te są zapisywane z uwzględnieniem następujących dat:

• chrztów od 1818 roku,
• ślubów od 1830 roku,
• zgonów od 1834 roku.

Obszar parafii

Miejscowości i ulice

Obszar parafii obejmuje wiele miejscowości, które są ważnymi elementami wspólnoty lokalnej. Na terenie parafii znajdują się:

• bartniki,
• mchowo,
• mchówko,
• oględa,
• wygoda,
• zakocie,
• patołęka.

Dodatkowo, parafia obejmuje szereg ulic, które ułatwiają komunikację oraz integrację mieszkańców. Oto lista ulic znajdujących się w granicach parafii:

• ul. akacjowa,
• baranowska,
• brzozowa,
• bukowa,
• ciechanowska,
• dąbrowskiego,
• dębowa,
• jaśminowa,
• joselewicza,
• kacza,
• kilińskiego,
• klonowa,
• św. stanisława kostki,
• kościelna,
• królewiecka,
• kwiatowa,
• lipowa,
• 3 maja,
• makowska,
• miodowa,
• mostowa,
• nowowarszawska,
• obojskiego,
• ogrodowa,
• orlika,
• osiedlowa,
• ostrołęcka,
• przechodnia,
• pukiańca,
• rolnicza,
• rynek,
• sadowa,
• sienkiewicza,
• skłodowskiej,
• słowackiego,
• sosnowa,
• sportowa,
• szkolna,
• świerczewo,
• świerkowa,
• warszawska,
• wrzosowa,
• św. wojciecha,
• żytnia.

Proboszczowie

W historii parafii św. Wojciecha w Przasnyszu, lista proboszczów jest niezwykle interesującym dokumentem, który przedstawia osoby duchowne pełniące swoją posługę przez wieki. Oto przegląd proboszczów, którzy kierowali tą parafią:

• 1474–1485 Michał Bończa-Boniecki,
• 1526–1550 Stanisław Boniecki,
• 1550 Jan Zarukowski,
• 1556 Krzysztof Leśnowolski,
• 1578 Jan Biliński,
• 1595 Walenty Młodzianowski,
• 1607 Walenty Erasmusowicz,
• 1615 Krzysztof Niscicki,
• 1616–1640 Marcin Olsztyński,
• 1644 Samuel Czosnowski,
• 1644–1645 Wawrzyniec Napiórkowski,
• 1645–1648 Balcer Nałęcz,
• 1648–1666 Michał Kranicz,
• 1666–1680 Paweł Kanigowski,
• 1680–1718 Ignacy Bogatko,
• 1718–1719 Dominik Wyrzynowski,
• 1719–?? Balcer Jabłecki,
• 1730–1735 Kazimierz Rokitnicki,
• ??–1748 Krzysztof Zberski,
• 1748–1782 Antoni Smosarski,
• 1782–1799 Jan Długosz Poliwczyński,
• 1799–1802 Maurycy Wojakowski (komendarz),
• 1801–1813 Franciszek Zaleski,
• 1813–1839 Stanisław Smoliński,
• 1839–1877 Grzegorz Budny,
• 1877–1914 Stanisław Czapliński,
• 1914–1946 Józef Piekut,
• 1946–1948 Józef Jagodziński,
• 1948–1959 Marian Okólski,
• 1959–1966 Piotr Czajewicz,
• 1966–1969 Edmund Szewczak,
• 1969–1974 Czesław Przygódzki,
• 1974–1980 Marian Kocięcki,
• 1980–1997 Tadeusz Niestępski,
• 1997–2012 Franciszek Różański,
• od 2012 Andrzej Maciejewski.

---

Oceń: Parafia św. Wojciecha w Przasnyszu

---